Mentor of coach in het VO: wat betekent dat en wat heb je nodig?

sociale media en zelfbeeld van jongeren

Ben jij dit schooljaar (voor het eerst) mentor of coach? In het VO is een mentor of een coach een docent die een groep leerlingen onder zijn of haar hoede neemt en de leerlingen begeleidt en adviseert waar dit nodig is. De mentor of coach ondersteunt leerlingen steeds meer eigenaar te worden van hun leerproces. Je bent als mentor of coach de spil in het begeleidingsproces van leerlingen. Het is dan ook belangrijk om je goed voor te bereiden op deze belangrijke en veelzijdige taak. Je moet niet alleen het leerproces van je leerlingen nauw in de gaten houden, maar je moet ook gesprekken voeren met ouders, het sociale klimaat in de klas bevorderen, enzovoorts. In dit artikel geven we praktische tips voor iedereen die al mentor is of dat komend schooljaar gaat worden.

De rol van een mentor in het VO: wat houdt dat precies in?

Je hebt als mentor echt een andere rol dan als docent. Je bent de spil in het begeleidingsproces van je leerlingen. Je bouwt een persoonlijke band op met je leerlingen, je bent geduldig, betrokken en empathisch. Je ondersteunt hen niet alleen bij het leerproces, maar je biedt ook een luisterend oor als zich problemen voordoen in bijvoorbeeld de sociaal-emotionele ontwikkeling.

Mentor en ouders

Je bent als mentor of coach het eerste aanspreekpunt voor ouders en verzorgers. Vroegtijdig kennismaken met ouders is een belangrijke succesfactor om de ouderbetrokkenheid te versterken. Een persoonlijke kennismaking met ouders aan het begin van het schooljaar en het uitwisselen van verwachtingen, zal zijn vruchten afwerpen in het hele schooljaar. Het beste moment voor een startgesprek is ergens in de eerste twee à drie weken van het schooljaar. Er zijn ook scholen die alle startgesprekken op de eerste schooldag van het nieuwe jaar organiseren.

Mentor en positieve groepsvorming

Uiteraard wil je als mentor van je klas een groep maken en een veilig klimaat creëren. Een positieve relatie tussen docent en leerling is de basis voor een goede groepsdynamiek. Besteed aandacht aan je leerlingen, hun thuissituatie, hobby’s, enzovoorts. Vertel iets persoonlijks over jezelf. Om een positieve groepsvorming voor elkaar te krijgen moet je aandacht besteden aan de groepsdynamiek in de klas en moet je ook gedurende het hele schooljaar werken aan sociaal-emotionele vaardigheden. Kies werkvormen die bijdragen aan positieve groepsvorming. Een veilig klassenklimaat is essentieel om gevoelige onderwerpen bespreekbaar te maken in de klas, bijvoorbeeld bij een heftige gebeurtenis, (cyber)pesten, enzovoorts.

Mentor en collega’s

Als mentor ben je ook het aanspreekpunt voor collega’s. Om alles in goed banen te kunnen leiden, heb je ook je collega’s nodig. Informeer hen tijdig over de behoeften van je mentorleerlingen. Vraag aan je collega’s of ze tips voor je hebben. Zorg voor korte lijnen, want alleen samen kunnen jullie het leerproces van de leerlingen bevorderen.

Mentor en de individuele leerling

Houd het individuele welzijn van je leerlingen goed in de gaten en grijp indien nodig in. Iedereen is anders en iedere leerling heeft specifieke begeleiding nodig. Voor jou als mentor is de taak om naar een leerling te kijken, te luisteren en jouw begeleiding daarop af te stemmen. Met een persoonlijke relatie kun je als mentor of als coach het verschil maken.

Invulling mentorlessen

Als mentor sta je centraal binnen het leerproces van je leerlingen. Je begeleidt en ondersteunt hen actief. Je wilt je leerlingen met het zich eigen maken van studievaardigheden en leerstrategieën zoals plannen, aantekeningen maken, samenvatten, enzovoorts. Het meest effectief is om dit te doen op het moment dat een leerling het ook echt nodig heeft. Leerlingen stromen uit het basisonderwijs met zeer verschillende beheersingsniveaus van studievaardigheden en sociaal-emotionele vaardigheden het voortgezet onderwijs binnen. Aandacht voor effectieve leerstrategieën en andere belangrijke thema’s mogen daarom niet ontbreken in de mentorlessen.

Slim Studeren VO voor mentorlessen

Slim Studeren VO is een compleet online programma (doorgaande leerlijn) die docenten kunnen gebruiken voor studiebegeleiding van leerlingen, coachuren, burgerschap en loopbaanoriëntatie en –begeleiding (LOB). Het is ontwikkeld in samenwerking met onderwijsprofessionals, professionals uit de zakelijke en sociale branche, leerlingen en ouders. Het is een aanbod is zo in ingericht dat leerlingen hun kennis en vaardigheden kunnen verbreden en verdiepen op een manier die past bij hun talenten en ambities. Het programma ontzorgt docenten en is zeer compleet, breed inzetbaar eenvoudig in gebruik en wordt regelmatig geactualiseerd.

Je kunt met dit programma tegen een voordelig tarief schoolbreed een vaste basis van effectieve kennis en vaardigheden aanbieden. Leidinggevenden hebben de mogelijkheid om te zien welke onderdelen wel of niet zijn behandeld door docenten. Het programma bestaat uit de volgende onderdelen:

  • Module vaardigheden: studievaardigheden en sociaal-emotionele vaardigheden
  • Module Mediawijsheid en privacy
  • Module Burgerschap
  • Loopbaanoriëntatie (LOB)
  • Toolbox Docent

Vraag een DEMO aan voor meer informatie over Slim Studeren VO.

Deel dit artikel via:

Gerelateerde artikelen

Risico’s van het internet voor jongeren: hoe praat je erover met je leerlingen?

Online pesten, privacyproblemen, sexting of misleidende influencers. Jongeren leven in een digitale wereld vol kansen, maar ook vol risico’s. Jongeren bewegen zich moeiteloos online, maar beseffen niet altijd welke risico’s daarbij horen. Voor docenten ligt hier een belangrijke rol weggelegd: leerlingen begeleiden om kritisch na te denken over hun online gedrag. Maar hoe pak je dat aan in de klas?   Waarom is het zo belangrijk om over internetrisico’s te praten? Veel jongeren overschatten hun eigen online vaardigheden. Ze weten bijvoorbeeld hoe ze TikTok moeten gebruiken, maar ze weten niet altijd wat de gevolgen zijn van wat ze daar posten. Onderzoek laat zien dat jongeren risico’s op het internet vaak pas herkennen als er iets misgaat. Een nare opmerking, cyberpesten, een gedeelde foto of een virale video. Daarom is preventie via gesprek zo krachtig. Praten over internetveiligheid en privacy zorgt ervoor dat leerlingen leren reflecteren vóór er iets misloopt. Dat

Lees meer

Positieve klassensfeer creëren: van regels naar routines en groepsgevoel

Een veilige en positieve klassensfeer creëren is misschien wel de belangrijkste taak van elke docent. Waar leerlingen zich veilig en geaccepteerd voelen, ontstaat er ruimte om te leren en samen te werken. Maar dat gaat niet altijd vanzelf. Pestgedrag, onduidelijke regels of storend gedrag kunnen de harmonie in de klas snel verstoren. Gelukkig zijn er bewezen strategieën om een klas om te vormen tot een hecht en positief team.   Van veel regels naar 5 gouden afspraken Recente onderzoeken bevestigen dat een lange lijst schoolregels vaak averechts werkt. Wanneer er te veel regels zijn, reageren leraren vooral op overtredingen die zij persoonlijk belangrijk vinden, wat leidt tot verschillen in aanpak en frustratie bij leerlingen. Onderzoekers als Archer en Hughes (2011) en Alter en Haydon (2017) benadrukken dat minder regels juist meer duidelijkheid en consistentie opleveren. Ook Gable, Hester, Rock en Hughes (2009) toonden aan dat een beperkt aantal kernregels effectiever

Lees meer

Wat kan je als mentor betekenen voor faalangstige leerlingen?

Iedere mentor krijgt vroeg of laat te maken met leerlingen die blokkeren zodra de druk toeneemt. Denk aan een proefwerkweek, een onverwachte presentatie of een stapel huiswerk die groter lijkt dan normaal. Waar sommige leerlingen dat zien als een uitdaging, schieten faalangstige leerlingen juist in paniek: “Dit gaat mij nooit lukken!” Heb je in je mentorgroep ook leerlingen die in paniek schieten zodra ze wat meer taken krijgen dan ze gewend zijn? Leerlingen die onzeker worden bij nieuwe of extra opdrachten? Zij worstelen vaak met faalangst dat volgens recente onderzoeken bij veel scholieren voorkomt. Bij de begeleiding van deze leerlingen is het belangrijk dat zij stap voor stap een positiever beeld van zichzelf opbouwen (Van Lieshout, 2002). Als mentor kun je daarin een belangrijke rol vervullen.   Een positief zelfbeeld is erg belangrijk Faalangstige leerlingen hebben vaak een negatief beeld van hun eigen kunnen. Ze focussen zich op wat misgaat

Lees meer

Start het schooljaar sterk met het Gouden Weken Pakket!

Bevorder positieve groepsvorming vanaf dag één met dit wetenschappelijk onderbouwde pakket.